Kanaaltunnels

De Kanaaltunnels maken de Ring mee rond

De Kanaaltunnels verbinden het Oosterweelknooppunt dat gelegen is op de Antwerpse rechteroever ter hoogte van het Noordkasteel met de Ring. De vier tunnelkokers starten aan het Amerikadok en lopen onder het Albertkanaal. Ter hoogte van de Noorderlaan splitsen ze in een noordelijke en zuidelijke aansluiting op de Ring.

De Kanaaltunnels bestaan uit vier kokers, die per twee op elkaar gestapeld liggen.

De onderste kokers sluiten aan op de Antwerpse Ring richting Nederland (A12 en E19).
De bovenste kokers sluiten aan op de Antwerpse Ring richting Sportpaleis en E313.

Voor meer informatie over het toekomstbeeld en hoe we de Kanaaltunnels bouwen kan je een kijkje nemen op deze pagina.

Bekijk hieronder een filmpje over hoe we de Kanaaltunnels bouwen:

Tijdslijn

September 2022

De voorbereidende werken aan de nutsleidingen zijn gestart. Ter voorbereiding van de hoofdwerken aan de Kanaaltunnels die starten in 2024, moeten er heel wat kabels en leidingen verlegd worden.

Juni 2023

De betoncentrale ter hoogte van Straatsburgdok-Noordkaai wordt gebouwd. De centrale zal beton produceren zowel voor de werfzone Bypass als voor de Kanaaltunnels.

Mei 2024

De hoofdwerken aan de Kanaaltunnels starten. Vanaf eind mei trillen we stalen damwanden in de bodem van het Albertkanaal, die de wanden van de bouwkuip vormen.

Omdat de bouw van de tunnels ervoor zorgt dat het Albertkanaal plaatselijk minder doorvaarbreedte heeft voor het scheepvaartverkeer, breiden we het systeem van scheepvaartbegeleiding (de Vessel Traffic Services of VTS) uit. Schepen vragen op voorhand passage aan en varen enkelrichting en in konvooi voorbij de werken.

Oktober 2024

Ter hoogte van het Havenhuis beginnen we de bouwkuip tussen de damwanden op te vullen met zand. Zo bekomen we uiteindelijk een droge zone om uit te graven en de tunnels in te bouwen.

We nemen ook de Luikbrug, een nieuwe werfbrug over het Asiadok, in dienst.

Begin 2025

We plaatsen diepwanden in de bouwkuip. De wanden, die van gewapend beton zijn gemaakt, houden grondwater tegen waardoor we een droge bouwput kunnen uitgraven.

December 2025

Eind 2025 starten de graafwerken in het Albertkanaal.

2026

In 2026 bouwen we het eerste deel van de tunnelvloer en -dak van de Kanaaltunnels.

2033

De Kanaaltunnels worden in gebruik genomen.

Hoe vorderen de werken?

Op maandag 13 mei startte aannemer TM ROCO* met de bouw van de Kanaaltunnels. De voorbereidende baggerwerken in het Albertkanaal gingen eind april van start, waarna in mei de hoofdwerken konden beginnen met de constructie van een werkeiland.

Voor we van start konden gaan met de bouw van de tunnels zelf, moesten we enkele voorbereidende werken uitvoeren. Zo verlegden we kabels en leidingen om plaats te maken voor de hoofdwerken. In 2023 startten we aan de bouw van een betoncentrale ter hoogte van Straatsburgdok-Noordkaai. Die centrale zal beton produceren zowel voor de werfzone Bypass als voor de Kanaaltunnels. Ook begonnen we aan de bouw van een aanvaarberm die de bouwkuip en later de Kanaaltunnels zelf zal beschermen tegen een eventuele aanvaring met een schip.

In tegenstelling tot de Scheldetunnel, waarvoor de tunnelelementen in een bouwdok in Zeebrugge worden gebouwd, worden de elementen voor de Kanaaltunnels ter plaatse gemaakt. Hiervoor trillen we sinds eind mei 2024 stalen damwanden in de bodem van het Albertkanaal. Het creëren van de damwand langs het hele traject van het Samgadok tot het Asiadok zal ongeveer een jaar duren.

Sinds oktober 2024 vullen we delen van de bouwkuip op met zand. Begin 2025 plaatsen we ook diepwanden in de bouwkuip. De wanden, die van gewapend beton zijn gemaakt, houden grondwater tegen waardoor we een droge bouwput kunnen uitgraven.

Impact van de werken op het verkeer

Vaartkaai afgesloten

In juni 2023 startten we met de bouw van de betoncentrale ter hoogte van Straatsburgdok-Noordkaai. Via deze link kan je een korte presentatie over de bouw van deze centrale herbekijken.

Om deze werken mogelijk te maken is de Vaartkaai sinds midden februari afgesloten in beide richtingen tussen de IJzerlaanfietsbrug / Bredabaan en de Noorderlaan ventweg voor alle verkeer. We voorzien hiervoor de nodige omleidingen.

Wijziging verkeerssituatie Steenborgerweert

Voor werken aan de Kanaaltunnels nemen we het noordelijk deel van de Asiadok-Oostkaai en de Bredastraat in. Ten gevolge van de inname wijzigt de rijrichting in enkele straten. Ook de parkeerplaatsen in deze zone verdwijnen. De nieuwe situatie geldt vanaf 18 januari 2025 tot het einde van de Oosterweelwerken.

Vervangen brugvoegen Noorderlaanbrug

In de zomer van 2025 vervangen we de brugvoegen van de Noorderlaanbrug. Verdere informatie over de impact van deze werken volgt.

Maatregelen voor minder hinder

Met de Oosterweelwerken bouwen we aan een rustige, groenere en gezondere buurt. Ook zetten we in op vlotter en veiliger verkeer. De werken zullen natuurlijk ook hinder met zich meebrengen. Daarom zetten we ons maximaal in om de overlast voor omwonenden, weggebruikers en bedrijven te beperken.

Zo monitoren we het verkeer en leggen we strikte regels op aan de aannemers op vlak van geluid en trillingen. We meten het geluid permanent op meerdere plaatsen langs de werven. Op die manier weten we precies hoeveel geluidshinder er is. Als we dreigen de grenzen te overschrijden, wordt dit gesignaleerd en kan de aannemer actie ondernemen.

Plaatsing van damwanden in Albertkanaal

Om de Kanaaltunnels te bouwen, hebben we een droge, waterdichte bouwput nodig. Daarom brengen we sinds mei 2024 stalen damwanden aan in de bodem van het Albertkanaal. Het plaatsen van de damwanden veroorzaakt geluidsoverlast in de omgeving. Omdat we de damwanden eerst intrillen en vervolgens ook ‘naheien’ of inkloppen, hoor je afwisselend een trillend en kloppend geluid.

Het creëren van de damwand langs het hele traject van het Samgadok tot de Noorderlaanbrug zal ongeveer een jaar duren.

Minder hinder voor scheepvaart

Voor de bouw van de Kanaaltunnels maken we langs één zijde van het Albertkanaal een grote bouwkuip. Dit neemt natuurlijk heel wat plaats in beslag, waardoor er op het Albertkanaal gedurende de werken slechts eenrichtingsverkeer mogelijk is. Om de hinder en wachttijden voor het scheepvaartverkeer te beperken, werd de scheepvaartbegeleiding of Vessel Traffic Services (VTS) uitgebreid, in combinatie met een passageplanning. De VTS volgt sinds 2021 scheepvaarverkeer op in de Haven van Antwerpen en bezorgt informatie en advies aan schepen over risico’s, weer en navigatie.

Interesse in hoe de VTS werkt? Bekijk dit verduidelijkend filmpje.

Hoe worden de activiteiten op de werf gecombineerd met het scheepvaartverkeer op het Albertkanaal?

Voor de bouw van de Kanaaltunnels maken we over een deel van het Albertkanaal langs één zijde een grote bouwkuip. Dit neemt natuurlijk heel wat plaats in beslag, waardoor er op het Albertkanaal gedurende de werken slechts éénrichtingsverkeer mogelijk zal zijn. Om de hinder en wachttijden voor het scheepvaartverkeer te beperken, zal de werfzone strikt georganiseerd worden. Port of Antwerp-Bruges introduceerde daarom in samenwerking met Lantis de Vessel Traffic Services (VTS) ter hoogte van de werken. Dit systeem moet de goede doorstroming van de scheepvaart garanderen. Het gebied waarin de werken plaatsvinden is bovendien onderworpen aan extra eisen, zoals een snelheidsbeperking. Op die manier garanderen we de veiligheid voor iedereen.

a. Wat is VTS en waarom hebben jullie dat nodig?

VTS staat voor Vessel Traffic Services. De Vessel Traffic Services (VTS) is reeds actief in andere sectoren van de haven, maar werd nu ook uitgebreid naar de sector Weel waar de Oosterweelwerken plaatsvinden. Het systeem monitort het scheepvaartverkeer en voorziet schepen van informatie en advies over risico's, weersomstandigheden en navigatie. Naast de uitbreiding van de VTS en de bouw van een digitale passageplanner werden ook mobiele radar units ontwikkeld, camera's geïnstalleerd, en signalisatieborden aangebracht. Ten slotte werden er extra VTS-operatoren en passageplanners in dienst genomen om de uitbreiding te ondersteunen. Zij zullen dag en nacht de schepen begeleiden in hun passage langs de werf.

Naast begeleiding zal er, samen met het Havenbedrijf, ook aan passageplanning worden gedaan. Dat is ook nodig aangezien er ter hoogte van de werfzone éénrichtingsverkeer wordt ingesteld.

Interesse in hoe de VTS werkt? Bekijk dit verduidelijkend filmpje.

b. Sinds wanneer is de VTS voor deze sector operationeel?

De hoofdwerken voor de bouw van de Kanaaltunnels op het Albertkanaal startten in mei 2024. De VTS en passageplanning gingen in dienst op 13 mei 2024.

c. Voor welke sector geldt deze VTS?

Deze VTS is opgericht voor de sector Weel, van het vijfde Havendok tot het dokje van Merksem.

Wat is de breedte van de vaargeul van het Albertkanaal tijdens de werken?

De minimale vaarbreedte in de werfzone is 24 meter. Dit is gelijk aan de breedte van de sluis van Wijnegem.

Aan het einde van het Asiadok wordt een brug gebouwd. Waarvoor dient deze brug en hoe wordt die bediend?

We proberen werfverkeer zo veel mogelijk van de openbare weg te houden. Daarom bouwen we aparte werfwegen. Vanaf de zomer nemen we ook een nieuwe werfbrug in dienst over het Asiadok: de Luikbrug. Deze brug zal enkel worden gebruikt door werfverkeer.

a. Vraagt de bouw van de Luikbrug een langere stremming van het scheepvaartverkeer?
Voor de bouw van de Luikbrug zal de toegang van de Stadshaven via het Asiadok enkele keren gestremd worden. De stadshaven zal tijdens deze stremmingen toegankelijk blijven via de Siberiabrug.

b. Wanneer wordt de Luikbrug gebouwd?
In mei startten we met de onderbouw en aanvaarbeveiliging van de Luikbrug. Dit houdt in dat we eerst stalen buispalen trillend aanbrengen en vervolgens enkele palen 'naheien' of inkloppen. We werken vanaf de week van 6 mei gedurende ongeveer een maand.

c. Hoe wordt de bediening van de Luikbrug geregeld?
De Luikbrug zal door onze aannemer ROCO worden bediend. De aansturing hiervan maakt deel uit van de Vessel Traffic Services (VTS).

Wat is de impact van de werken op de pleziervaart?

Voor de bouw van de Kanaaltunnels maken we over een deel van het Albertkanaal langs één zijde een grote bouwkuip. Dit neemt natuurlijk heel wat plaats in beslag, waardoor er op het Albertkanaal gedurende de werken slechts éénrichtingsverkeer mogelijk zal zijn. Om de hinder en wachttijden voor het scheepvaartverkeer te beperken, zal de werfzone strikt georganiseerd worden. Port of Antwerp-Bruges introduceerde daarom in samenwerking met Lantis de Vessel Traffic Services (VTS) ter hoogte van de werken. Dit systeem moet de goede doorstroming van de scheepvaart garanderen. Meer info over hoe de VTS in zijn werk gaat vind je hier.

Pleziervaart wordt mee opgenomen in de VTS. Konvooien worden samengesteld op basis van nautische efficiëntie en op een manier die maximaal tegemoet komt aan alle aanvragers. Beroepsvaart heeft met andere woorden geen voorrang op pleziervaart.

De stadshaven blijft steeds bereikbaar. Initieel wordt het Kattendijkdok ter hoogte van de Siberiabrug versperd voor de bouw van tunneldelen 1 tot 7. Op dat moment is de stadshaven bereikbaar via het Asiadok. Vervolgens heropent het Kattendijkdok en sluiten we het Asiadok voor de bouw van tunneldeel 8.

Wat is de impact van de werken op het verkeer uit de stadshaven?

Voor de bouw van de Kanaaltunnels maken we over een deel van het Albertkanaal langs één zijde een grote bouwkuip. Dit neemt natuurlijk heel wat plaats in beslag, waardoor er op het Albertkanaal gedurende de werken slechts éénrichtingsverkeer mogelijk zal zijn. Om de hinder en wachttijden voor het scheepvaartverkeer te beperken, zal de werfzone strikt georganiseerd worden. Port of Antwerp-Bruges introduceerde daarom in samenwerking met Lantis de Vessel Traffic Services (VTS) ter hoogte van de werken. Dit systeem moet de goede doorstroming van de scheepvaart garanderen. Meer info over hoe de VTS in zijn werk gaat vind je hier.

Het verkeer dat in en uit de Stadshaven vaart wordt mee opgenomen in de VTS. Konvooien worden samengesteld op die manier die maximaal tegemoet komt aan alle aanvragers.

Wanneer wordt het tijdslot vrijgegeven voor de samenstelling van een konvooi?

De samenstelling zal drie uur voor de passage gekend en te zien zijn. Zo kan de snelheid eventueel worden aangepast om lange wachttijden voor de werfzone te vermijden. Zolang er capaciteit is in een passage kunnen schepen zich aanmelden. Aanmelden kan tot het moment een passage aanvangt.

Hoe wordt er rekening gehouden met stremmingen hogerop het Albertkanaal?

Er is nauwe samenwerking met de sluis van Wijnegem, evenals met de brugopeningen van het dok van Merksem. Ook zullen bijvoorbeeld incidenten worden meegenomen in de passageplanning.

Wat is de procedure die gevolgd wordt in geval van incidenten in de werfzone van de Kanaaltunnels?

Een incident wordt ad hoc aangepakt via de passageplanners en VTS-operatoren van dienst. Zij zullen het incident coördineren en de overige geplande scheepvaart inlichten.

Incidenten kunnen gemeld worden via 00 32 468 33 56 54.

De sluiting van het Julianakanaal doet heel wat schepen omvaren via het Albertkanaal. Gaat dat voor wachttijden zorgen?

Het Julianakanaal in Nederland gaat vanaf oktober tot voorjaar 2025 dicht. Gedurende het half jaar dat deze werken zullen duren, verwachten we inderdaad extra schepen op het Albertkanaal. Die extra belasting valt echter binnen wat het opgezette systeem aankan zonder de vaartijden te laten oplopen. De extra hinder daarvan zal dus beperkt zijn.

Blijft de Siberiabrug tijdens de werken aan de Kanaaltunnels beschikbaar?

De Siberiabrug blijft beschikbaar tijdens de werken. Zolang het Kattendijkdok ter hoogte van de Siberiabrug gesperd is voor de scheepvaart, is de Siberiabrug ook continu bereikbaar voor wegverkeer.

Er staan herstellingswerken gepland aan de Siberiabrug door Port of Antwerp-Bruges. Dit zal slechts een enkele, tijdelijke sperring zijn.

De werken kruisen het Asiadok en Kattendijkdok. Kan de scheepvaart nog van die dokken gebruik maken?

Er blijft steeds één van de twee dokken beschikbaar als doorgang van en naar het Albertkanaal. Initieel wordt het Kattendijkdok ter hoogte van de Siberiabrug versperd voor de bouw van tunneldelen 1 tot 7. Vervolgens heropent het Kattendijkdok en sluiten we het Asiadok voor de bouw van tunneldeel 8.