Ringpark West

Het  Sint-Annabos (52.3 ha) blijft grotendeels staan tijdens de werken aan de Oosterweelverbinding. Tijdelijk verdwijnt er wel ongeveer 14.4 hectare van het Sint-Annabos zodat we de nieuwe Scheldetunnel kunnen bouwen.

Daarnaast nemen we 20.3 hectare van het Sint-Annabos ter hoogte van de Scheldeoever in voor de bouw van een nieuwe en hogere Scheldedijk. Die komt ook meer landinwaarts te liggen. De ondergrond van de huidige Scheldedijk is immers te onstabiel om het gewicht te kunnen dragen van een hogere dijk. De vrijgekomen ruimte aan de kant van de Schelde gebruiken we voor de aanleg van een nieuw slikken- en schorrengebied (18 ha) en een overstromingsbos (6 ha). Dankzij deze hogere dijk beschermen we het achterliggende gebied beter tegen overstromingen. Een ingreep die kadert binnen het Sigma-plan.

Na de aanleg van de Scheldetunnel planten we nieuwe bomen en groen. Ook verbinden we het Sint-Annabos met Blokkersdijk, Middenvijver en Het Vliet . Zo ontstaat één, divers natuurgebied. De definitieve inrichting van het Sint-Annabos bepalen we in overleg met alle betrokken actoren. 

Met de Oosterweelverbinding zorgen we voor een stillere omgeving voor wie woont, werkt of ontspant naast de Ring. Over het volledige project gebruiken we stil wegdek en bedden we de snelweg in. Zo komen op de linkeroever groene bermen die het geluid bufferen en de snelweg uit het zicht te houden. Waar er minder ruimte is, werken we met geluidsschermen. Ook een structurele verlaging van de maximumsnelheid naar 90km/u moet voor een rustigere omgeving zorgen. 

Op de rechteroever breken we het Viaduct van Merksem af en leggen we de R1 in een diepergelegen sleuf, wat eveneens het lawaai voor de omgeving sterk zal doen afnemen. Bovendien is het bij een sleuf eenvoudiger om geluidswerende wandbekleding toe te voegen of om de Ring te overkragen of te overkappen. Lees meer over andere voordelen voor de leefbaarheid in en rond Antwerpen

Buurtbewoners kunnen er verder op rekenen dat we ook tijdens de werken het geluidsniveau aanvaardbaar houden. Daarom nemen we allerlei maatregelen zoals het verlagen van de maximumsnelheid op tijdelijke wegen of het plaatsen van geluidsschermen op plaatsen waar we dichter tegen bewoning komen dan de huidige Ring. Om na te gaan of deze maatregelen voldoende zijn, plaatsen we geluidsmeters zo dicht mogelijk in woonzones die aan de werken grenzen. Zo kunnen we tijdig grijpen indien nodig. 

De Oosterweelverbinding verandert weinig aan het knooppunt E34/E313 nabij het Rivierenhof. Er komen slechts beperkte aanpassingen aan de aansluitingen naar de nieuwe verkeerswisselaar aan het Sportpaleis. Deze blijven grotendeels in lijn met hoe het vandaag is. Wat verandert er dan wel? Aan de oostzijde van de Turnhoutse baan - waar nu het Ringfietspad onder de brug loopt - schuiven we het fietspad op om plaats te maken voor een afrit. Hierdoor nemen we aan de rand van het Rivierenhof ruimte in over een afstand van ongeveer 150 meter.

Neen, slib mag je alleen maar storten op daartoe vergunde stortplaatsen. Daar behoort het Sint-Annabos niet toe. Er wordt ook geen zand opgeslagen in het Sint-Annabos. Het weggegraven zand van de aanleg van de nieuwe Scheldetunnel stockeren we tijdelijk in het Noordelijk Insteekdok nabij de Kieldrechtsluis. Hierdoor kan het merendeel van het Sint-Annabos tijdens de werken blijven staan. Eens de tunnel er ligt, voeren we het zand terug om de tunnelelementen mee toe te dekken. 

Lees meer over de bouw van de Scheldetunnel

Buurtpark ’t Schijntje - gelegen tussen de R1 en de Ten Eekhovelei -  verdwijnt niet.
De hondenweide en de speeltuin verplaatsen we slechts tijdelijk voor enkele voorbereidende werken in het kader van de Oosterweelverbinding. Deze werken vinden plaats in de zone tussen de Noordersingel, de Ten Eekhovelei, de Ring en onder het Viaduct van Merksem.
 

Het Sint-Annabos laten we grotendeels staan bij de aanleg van de Oosterweelverbinding. In de oorspronkelijke plannen was het de bedoeling om een deel van het weggegraven zand van de nieuwe Scheldetunnel tijdelijk te stockeren in het Sint-Annabos. Hiervoor moest een groot deel van het bos verdwijnen. In september 2016 hebben we echter een alternatieve stockageplaats gevonden voor dit zand: het Noordelijk Insteekdok. Hierdoor kan het grootste deel van het Sint-Annabos blijven staan bij de aanleg van de Oosterweelverbinding en is er dus geen sprake meer van het rooien van het volledige bos.

Het zuidelijke deel van de Ring - het stuk tussen de Kennedytunnel op Rechteroever en de knoop met de E313/E34 - valt buiten het projectgebied van de Oosterweelverbinding. 

Hier worden dus geen Oosterweelwerken uitgevoerd. Al zullen de Oosterweelwerken er wel voor zorgen dat de mobiliteit en de leefbaarheid ook hier erop vooruitgaat. Hoe? Doordat we het verkeer beter spreiden op de Ring, zal het minder druk worden op het zuidelijke deel van de Ring en in de Kennedytunnel. Op de Ring zal namelijk vooral lokaal verkeer rijden, terwijl doorgaand verkeer en havenverkeer over een noordelijk alternatief - het zogenaamde haventracé - gestuurd zal worden. Zo krijg je meer ademruimte op de Ring, inclusief op het zuidelijke deel ervan. 

Staan er dan geen specifieke projecten op stapel om het zuidelijke deel van de Ring aangenamer en gezonder te maken? Toch wel. Maar deze vallen niet onder Oosterweel. De stad zal hier in het kader van de Grote Verbinding werk van maken. Meer info over die projecten lees je op www.degroteverbinding.be.

We houden maximaal rekening met een toekomstige overkapping van de Ring binnen ons projectgebied. In het noorden van de stad wordt het Viaduct van Merksem afgebroken en leggen we de R1 in een dieperliggende sleuf die we tijdens de Oosterweelwerken maximaal overkappen: 

• Groenendaallaan: een overkapping van zo’n 850 meter brengt rust en groen in de buurt rond Luchtbal en Merksem. Op de overkapping komt een groot park dat beide wijken met elkaar verbindt: Ringpark Groenendaal.
• Lobroekdok: tussen het Albertkanaal en de kop van het Lobroekdok ontstaat Ringpark Lobroekdok. Dit nieuw waterrijk groengebied is maar liefst 10 hectare groot of 14 voetbalvelden.
• Sportpaleis: voor het Sportpaleis komt een groot nieuw plein op de overkapping. Door de overkapping worden de Kronenbrugwijk in Deurne en de Slachthuiswijk met elkaar verbonden. De horeca rond het slachthuis en op de Dam wordt zo meer toegankelijk voor bezoekers.
• Hof ter Lo: tussen het Rivierenhof en Hof ter Lo zorgen we voor een grote overkapping die deel uitmaakt van Ringpark Het Schijn.
• Oosterweelknooppunt: het wegencomplex ten zuiden van de haven wordt deels overkapt. Hier komt het Ringpark Noordkasteel.

In het projectgebied van de Oosterweelverbinding (tussen de Masurebrug in Merksem en het knooppunt Antwerpen-Oost) wordt de snelweg hierdoor maximaal overkapt.
 

De precieze invulling van de zone ‘Spoor Oost’ behoort niet tot de plannen voor de Oosterweelverbinding. Met de verbetering van het verkeersknooppunt aan het Sportpaleis maken we deze zone wel goed bereikbaar, wat de uiteindelijke invulling ook zal zijn. Doordat we de overbelaste verkeersknoop aan het Sportpaleis vernieuwen, creëren we immers een vlotte en veilige doorstroming van auto- en vrachtwagenverkeer, openbaar vervoer en fiets- en wandelverkeer. Bovendien verdwijnt hierdoor het sluipverkeer in de omliggende wijken.

• Lees meer over het nieuwe aansluitingspunt aan het Sportpaleis
   

Blokkersdijk is een beschermd natuurgebied. De werken aan de Oosterweelverbinding mogen bijgevolg op geen enkele wijze impact hebben op dit gebied. Daarnaast zal de Oosterweelverbinding er net voor zorgen dat de druk op de natuurgebieden verlaagd wordt. Zo krijgt Blokkersdijk extra water om verdroging tegen te gaan, wordt de Charles de Costerlaan een groene fiets- en wandelboulevard en verbinden we de aanwezige natuurgebieden tot één groot groengebied op de linkeroever. Tijdens de werken hebben we Het Rot - een natuurgebied vlakbij Blokkersdijk - deels afgesloten voor wandelaars en hun trouwe viervoeter. Zo hebben watervogels een extra rustpunt om eten te zoeken en hun nesten te bouwen.
Lees meer over aanleg van de Scheldetunnel

Op de linkeroever maken mens, dier en milieu een flinke sprong vooruit. De snelwegen verdwijnen achter groene geluidsbermen en hoge geluidsschermen waardoor je er rustiger woont, werkt, wandelt of fietst. En de nu nog versnipperde natuurgebieden worden met elkaar verbonden tot één groot Ringpark -

1. Ringpark West - waar mensen en dieren zich vrijer kunnen verplaatsen in het groen.
2. Het knooppunt Antwerpen-West wordt compacter aangelegd waardoor ruimte vrijkomt. In totaal komt er 18 hectare extra bos in deze omgeving.
3. Nieuwe ecoducten en ecoduikers aan de Laarbeek, de Palingbeek en de Dwarslaan verbinden de natuurgebieden met elkaar waardoor dieren zich vrij kunnen bewegen tussen de verschillende groenzones.
4. De waterhuishouding wordt verbeterd door het herinrichten van beken en waterlopen. Ook leggen we verschillende bufferbekkens aan langs de snelweg om wateroverlast in de omgeving te beperken.
5. De weginfrastructuur en de omgeving worden gescheiden van elkaar door middel van groenbermen en geluidsschermen.
6. We houden auto’s van de weg met de aanleg van een uitgebreid fietsnetwerk.  
7. De taluds of wegbermen worden ingericht met aandacht voor dieren en planten.
8. Dankzij de aanleg van Ringpark West gaan Zwijndrecht, Burcht en Linkeroever er stevig op vooruit. De verschillende natuurgebieden worden er met elkaar verbonden tot één groot gebied waar het aangenaam vertoeven is.  

Meer weten over Ringpark West? 

De ontwerpteams maken een finaal ontwerp van de omgeving van de Ring. Dit ontwerp bepaalt hoe deze omgeving er aan het einde van de werken zal uitzien. Langs en op de Ring komen zeven nieuwe Ringparken en er komt ook een fietsbrug over de Schelde.
Over de vooruitgang van die nieuwe Ringparken en de Scheldebrug communiceert de Grote Verbinding. Daar lees je ook de details van ieder Ringpark. Van elk onderdeel zijn al concretere ontwerpplannen opgemaakt. Nu werken de ontwerpteams deze plannen samen met alle geïnteresseerden uit tot een finaal plan. Een deel van de Ringparken valt samen met de Oosterweelverbinding. Die realiseren we samen. 
 

Het Sint-Annabos blijft grotendeels staan bij de aanleg van de Oosterweelverbinding. In de oorspronkelijke plannen was het de bedoeling om een deel van het weggegraven zand van de nieuwe Scheldetunnel tijdelijk te stockeren in het Sint-Annabos. Hiervoor moest een groot deel van het bos verdwijnen. In september 2016 vonden we echter een alternatieve stockageplaats voor dit zand: het Noordelijk Insteekdok. Hierdoor kan het grootste deel van het Sint-Annabos blijven staan bij de aanleg van Oosterweelverbinding en is er bijgevolg ook geen bedreiging voor de biodiversiteit in het bos. Tijdens de werken doen we er ook alles aan om dieren en planten te beschermen. Met resultaat. Uit opvolging door experten van de Universiteit van Antwerpen blijkt dat de impact van de werken op dieren en planten minimaal is. Zo vinden broedvogels nog steeds de weg naar de natuurgebieden rondom de werfzone. 

De nu versnipperde natuurgebieden Sint-Annabos, Middenvijver, Blokkersdijk, Burchtse Weel, Vlietbos en het toekomstige Katwilgbos verbinden we met elkaar tot één groen geheel: Ringpark West. Niet alleen fietsers en wandelaars zullen zo dankzij Oosterweel meer kunnen genieten van de natuur, dankzij de aanleg van ecoducten verplaatsen ook dieren zich vrijer tussen de verschillende natuurgebieden. 

Ter hoogte van het Sint-Annabos verhogen we de dijken van de Schelde en leggen we deze meer landinwaarts omdat de ondergrond van de huidige Scheldedijk te onstabiel is om het gewicht te kunnen dragen van een hogere dijk. De vrijgekomen ruimte gebruiken we voor de aanleg van een nieuw slikken- en schorrengebied (18 hectare) en een overstromingsbos (6 hectare). 

Van de Charles De Costerlaan maken we een fiets- en wandelboulevard, met veel ruimte voor recreatie.
Lees meer over Ringpark West

Studies tonen aan dat het verkeer rond Antwerpen zal toenemen als we niet ingrijpen, wat negatieve gevolgen heeft voor de luchtkwaliteit in en rond de stad. Met de Oosterweelverbinding dragen we niet alleen bij aan vlotter verkeer maar ook aan een betere luchtkwaliteit. Rondom het zuidelijke deel van de Ring zal dat merkbaar zijn omdat we het verkeer na de werken beter spreiden over de rondgemaakte Ring. In het noorden, waar de Ring in een dieperliggende sleuf komt te liggen die deels overkapt wordt, zetten we extra in op maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Zo zullen we bijvoorbeeld de uitlaatgassen aan de tunnelmonden opvangen. Verder draagt Oosterweel ook bij aan een betere luchtkwaliteit door het makkelijker te maken om de auto te laten staan en met de (elektrische) fiets of het openbaar vervoer te gaan. Door de aanleg van nieuwe P+R’s in de rand van de stad houden we auto’s uit de binnenstad en ook de forse uitbreiding van het fietsnetwerk met 35 kilometer extra fietspad helpt de overschakeling naar duurzame alternatieven te realiseren wat de luchtkwaliteit ten goede komt. Lees meer over andere voordelen  voor de leefbaarheid in en rond Antwerpen

Met de Scheldetunnel voorzien we een rechtstreekse verbinding tussen Linkeroever en de rechteroever aan de noordkant van de stad. De tunnel gaat ter hoogte van het Sint-Annabos onder de grond om op de rechteroever terug boven te komen aan het Noordkasteel. Daar bouwen we het Oosterweelknooppunt dat de Scheldetunnel verbindt met de Kanaaltunnels die aansluiten op de Antwerpse Ring.

Het nieuwe Oosterweelknooppunt zal verzonken liggen in het landschap en deels overkapt worden. Hierdoor komt er ruimte vrij voor een park: Ringpark Noordkasteel. De huidige vijver aan het Noordkasteel blijft daarbij intact en de bestaande groenzone rondom de vijver verbinden we met de zone rondom de Kerk van Oosterweel die zo een prominentere plaats krijgt.

Tijdens de werken nemen we aan het Noordkasteel een aanzienlijk deel van het rietmoeras en het bestaande bos in het noorden in. Het verdwijnen van een gedeelte van het bos compenseren we door de aanleg van nieuw bos op andere locaties. Zo werd het tijdelijk verdwijnen van het slikken- en schorrengebied door de aanleg van de Scheldetunnel (zowel op de linker- als de rechteroever) reeds gecompenseerd door de eerdere aanleg van de Burchtse Weel. Dit gebied zal na de werken nog volledig hersteld worden. De zeilclub kan ook gewoon actief blijven op haar huidige locatie.

• Lees meer over de aanleg van de Scheldetunnel
• Lees meer over de aanleg van het Oosterweelknooppunt

Als voorbereidende studie van de geluidsschermen in Zwijndrecht hebben we bekeken of het rendabel was om zonnepanelen in de schermen te verwerken. Dat bleek niet het geval. We besloten om geluidsschermen zonder zonnepanelen te plaatsen - zodat de omwonenden sneller afgeschermd zijn van de geluidsoverlast - én tegelijk een studie op te starten over de optie om nadien zonnecellen op de schermen te bevestigen. 

Die studie is intussen uitgevoerd en overgemaakt aan de Gemeente Zwijndrecht. Zij nemen dit verder op en bekijken wat er mogelijk is.

In het Toekomstverbond van 2017 werd beslist om heel wat maatregelen te nemen die de leefbaarheid in de regio sterk moeten verbeteren. Denk aan geluidsbermen en -schermen, overkappingen, fietsverbindingen en vooral veel, nieuw groen. Sindsdien werden die concepten verder uitgewerkt tot Ringparken. Voor Linkeroever en Zwijndrecht is dat Ringpark West. Om de hinder voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken, werd besloten om de werken aan dat Ringpark meteen in de al lopende Oosterweelwerf te integreren. Dat zorgde ervoor dat de originele planning van de werken moest aangepast worden en dat we tijdelijke wegen en bruggen niet meer konden bouwen.

In 2022 namen we parallel met de snelweg een nieuwe weg in gebruik tussen Waaslandhaven-Oost (E34) en de Blancefloerlaan(N70) en P+R Linkeroever. Deze weg – intussen officieel benoemd tot ‘Parallelweg Noord’ – vormt de definitieve verbinding tussen de E34 en Linkeroever. De tijdelijke weg ten noorden van de E34 en de Charles de Costerlaan kunnen hierdoor afgesloten worden.

Het vroeger knippen van de Charles de Costerlaan biedt heel wat ‘leefbaarheidswinsten’ voor Linkeroever:

• Sluipverkeer van de snelweg naar bijvoorbeeld Waaslandtunnel of oprit Linkeroever wordt uit de woonkernen van Linkeroever gehaald en blijft langer op de snelwegen. Na een aanpassingsperiode voor het verkeer zal het hier dus rustiger en veiliger worden, met meer ruimte voor de buurtbewoners, fietsers/voetgangers en het openbaar vervoer.
• Het doorgaand verkeer dat nu gebruik maakt van de Charles de Costerlaan zorgt voor ongezonde lucht en geluidsoverlast voor de buurt. Doorgaand verkeer hoort op de snelwegen en niet in woonwijken. Door dit verkeer hier weg te halen zal het er stiller en gezonder wonen worden. 
• Wanneer hier geen verkeer meer rijdt, kunnen we de Charles de Costerlaan veel sneller dan gepland ontharden en er een groene fiets- en wandelboulevard van maken.