Render oosterweel

Van mobiliteit naar leefbaarheid

In mei werden de wegenwerken op Linkeroever officieel afgerond. Nu wordt de laatste hand gelegd aan de leefbaarheidsprojecten, de verschillende projecten die zullen zorgen voor een gezonde en groene omgeving rond de nieuwe ringweg. Maar wat houden die projecten precies in en hoe ver staan ze? De omgevingsmanagers voor Linkeroever, Jonas Rabaey (Lantis) en Stijn Jacobs (Rinkoniên), geven een update en blikken terug op het traject. “Het is fijn dat mensen nu eindelijk gaan zien dat de afspraken die de Vlaamse overheid in 2017 maakte met de gemeente Zwijndrecht ook waarheid zijn geworden.”

Wat staat er nog op de planning voor de wegenwerken volledig zijn afgerond?

Stijn: “Voor de hoofdwerken zijn we helemaal op schema. We hebben enkel nog laatste stukje snelweg te gaan om van de Kennedytunnel naar de E34 te rijden. Tegen eind juni zijn de aansluitingen van en naar de Scheldetunnel klaar."

Jonas: “Het feit dat we op schema zitten is opmerkelijk, zeker voor een project van deze omvang. Vaak loopt de opstart bij zo’n projecten wat moeizamer. Maar eens we volledig up and running waren, is het hier als een sneltrein vooruit beginnen gaan. We hebben natuurlijk ook tegenslagen gekend, maar die hebben we zo proberen aanpakken dat ze onze vooruitgang niet of nauwelijks belemmerden. Corona is een goed voorbeeld. In eerste instantie was dat een tegenslag, maar het heeft de werken een enorme push gegeven omdat het rustig was op de baan.” 

Stijn: “Een groot deel van de leefbaarheidsprojecten is eigenlijk al gerealiseerd. In de laatste eindsprint richting zomer 2025 breken we de tijdelijke weginfrastructuur af. In de gigantische zones die dan vrijkomen leggen we de laatste bermen aan die de geluidsschermen met elkaar verbinden. Daarna komen de fietspaden, die vaak op die bermen liggen, gevolgd door aanplantingen om een volwaardig parkgevoel te creëren.” 

Stand van zaken

Welke leefbaarheidsprojecten zijn er al te bewonderen op Linkeroever?

Stijn: “We hebben al geluidsschermen geplaatst, fietsknooppunten toegevoegd en de bermen opgebouwd. Het verschil voor de omgeving is nu al voelbaar. Maar de grootste klepper is ongetwijfeld het recreaduct, ter hoogte van Antwerpen-West. Dat is een ecoduct met een fietsbrug naast, dat fungeert als een natuurlijke oversteekplaats voor mens en dier en zo twee natuurgebieden op Linkeroever verbindt. ” 

Jonas: “De verschillende ecopassages (ecoducten en -tunnels, red.) tussen de vijf natuurgebieden creëren één groot gebied van 500 hectare groot. Dat is uniek, zeker zo dicht bij een stad als Antwerpen. Binnenkort wandel je van het Vlietbos naar de Middenvijver, en van het Sint-Annabos via Blokkersdijk terug naar het Vlietbos. Als dat allemaal gerealiseerd is, kunnen we spreken van het eerste, echte Ringpark. Dat is natuurlijk een enorme meerwaarde voor Linkeroever en haar bewoners.”

Stijn: “Naast ecopassages schonken we ook veel aandacht aan de zwakke weggebruiker. Er zijn al enkele fietsbruggen over de snelweg gerealiseerd en er staan nog meer op de planning, onder andere over de E17."

Atlantis mei 2024 2
Atlantis mei 2024 2

Alles in overleg

De leefbaarheidsprojecten zijn het resultaat van overleg met alle stakeholders. Hoe krijgen jullie die allemaal in het vizier? 

Stijn: “Het begrip stakeholder is in dit geval heel ruim. Dat kan gaan van een lokaal bedrijf tot een boer wiens akker tot vlak tegen het project komt.” 

Jonas: “Er zijn altijd een aantal key stakeholders die je sowieso van in het begin in beeld hebt en betrekt. Overheidsinstanties zoals bijvoorbeeld politie, brandweer, Agentschap Natuur en Bos en Agentschap Wegen en verkeer ... Daarnaast heb je de gemeentebesturen en de hogere politiek.” 

Stijn: “Ten slotte zijn er de lokale bewoners, die heb je niet altijd direct in beeld. Daarom bekijken we eerst grondig welke verschillende partijen er zijn en hoe we met elkaar kunnen spreken. Tijdens de uitvoering komen er nog regelmatig stakeholders bij of vallen er net af naarmate het project vordert.” 

Jonas: “Samen met onze projectcommunicatoren informeren we veel mensen, onder andere via bewonersbrieven en buurtinformatiemomentenZij die veel hinder ondervinden krijgen we meestal wel snel in beeld. Op Linkeroever viel dat best goed mee. Er waren maar een aantal bewoners die echt met hun neus op de werken zaten, dus aan hen hebben we ook extra aandacht besteed.”

Jonas: “Als omgevingsmanager gaan we in gesprek met die mensen en zoeken we een oplossing. Niet dat je die altijd kan bieden, maar je kan hen wel helpen om de tijdelijke hinder van de werken te overbruggen. Uiteraard is niet alles mogelijk, want je werkt binnen een vast kader en budget. Dat is niet altijd een makkelijke boodschap om te brengen. Toch is het belangrijk dat we eerlijk zijn en beloftes nakomen. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.”

Stijn: “Eigenlijk werken we continu aan een vertrouwensrelatie. Je kunt namelijk geen dingen beloven en ze achteraf niet waarmaken. Daar zijn we wel in geslaagd: het vertrouwen is er. Dat zorgt ervoor dat we bij moeilijke momenten ook iets terugkrijgen van een stakeholder of extra begrip krijgen bij grotere hinder.”

MOOI VOORPROEFJE

Zijn er uit de leefbaarheidsprojecten op Linkeroever waardevolle lessen te trekken voor rechteroever? 

Jonas: “Linkeroever was een mooi voorproefje. We hebben waardevolle lessen geleerd, maar ook gemerkt hoe snel alles kan gaan eens iedereen mee is. Het is fijn dat mensen nu eindelijk gaan zien dat de afspraken van 2017 ook waarheid zijn geworden. Dat creëert hopelijk ook draagvlak voor rechteroever. We hopen dat mensen een positief verhaal zullen brengen aan elkaar, in de zin van: je moet eens gaan fietsen langs Linkeroever, het is daar muisstil dankzij de geluidsschermen. Het is daarnaast ook boeiend om te zien hoe aannemers evolueren en rekening houden met leefmilieu, monitoring van geluid en trillingen … Je voelt dat de bouwsector een serieuze verduurzaming meemaakt.” 

Stijn: “Klopt, alle ervaringen die wij hier opdoen nemen we ook mee naar andere projecten. Omgevingsmanagement heeft een enorm verschil teweeggebracht. Sinds Oosterweel vragen onze projectleiders zelfs wanneer het broedseizoen is en of er dan wel gewerkt mag worden. Daar was vroeger geen sprake van. Die bewustwording begint te groeien, en dat is een goeie zaak.” 

Gerelateerd nieuws