"We bouwen niet in de woestijn"

Wie denkt dat de Bypass maar een kleine zijsprong is van het Oosterweelproject, heeft het mis. Het ambitieuze deelproject is een ingenieuze puzzel van nauw op elkaar afgestemde elementen. Achter al dat puzzelwerk schuilt een intensieve samenwerking. Wouter Schils, technisch manager bij Lantis, en Pieter van Walle, projectmanager bij ROCO, vertellen hoe ze samen het verschil maken.

Probeer maar eens een nieuwe snelweg te bouwen op een plek waar elke vierkante centimeter een bestemming heeft. De Bypass moet zich een weg banen tussen een snelweg en woonwijken, langs bedrijventerreinen en over belangrijke toegangswegen. “We bouwen niet in de woestijn van Saudi-Arabië”, lacht Pieter. “Elke beweging moet doordacht zijn, elk detail telt.” 

Een stad bouwen doe je samen

Een goede samenwerking tussen bouwheer en aannemer is cruciaal. Die begon al in de ontwerpfase. “We zijn samen geëvolueerd van voorontwerp naar definitief ontwerp, en van daar naar de uitvoeringsfase”, licht Pieter toe. Dit project vergt niet alleen samenwerking tussen aannemer en bouwheer, maar ook met alle andere stakeholders. “We hebben voortdurend overleg met stakeholders”, zegt Wouter. “Van grote bedrijven zoals Stroom Maatwerk of het Sportpaleis tot individuele bewoners in Merksem, iedereen krijgt te maken met dit project. Daarom is transparante communicatie zo belangrijk. We hebben geleerd dat je een stad moet bouwen mét de stad”, vertelt Pieter. 

De aanpak verloopt in twee fasen. In de ontwerpfase nam Lantis het voortouw, met focus op het creëren van draagvlak en het sluiten van samenwerkingsovereenkomsten. Nu in de uitvoeringsfase, staat aannemer ROCO aan het stuur met Lantis als partner voor buurtcommunicatie. “We organiseren regelmatig een buurtoverleg. Bewoners kunnen hier terecht met alles waar ze mee zitten”, vertelt Pieter. “En met die input gaan we ook aan de slag”, voegt Wouter toe. “Zo plaatsen we bijvoorbeeld geluidsschermen van 6 meter hoog in plaats van 4 meter aan de dichtstbijzijnde woning. Ook het piepende achteruitrijsignaal van onze vrachtwagens hebben we zoveel mogelijk aangepast naar een minder storend geluid.”

Wat we hier leren, zal de hele Belgische bouwsector vooruit helpen.

Na regen komt zonneschijn

Het afgelopen jaar werd het project zwaar op de proef gesteld. Pieter: “We hadden te maken met uitzonderlijk veel regen, net toen we cruciale ondergrondse werkzaamheden moesten uitvoeren.” Wouter vult aan: “Maar ook hier toonde onze samenwerking haar waarde. We verliezen geen tijd met vingerwijzen, maar focussen meteen op oplossingen. Die mentaliteit maakt het verschil tussen stilstaan en vooruitgaan.”

Kennis is er om te delen

Het project bestaat eigenlijk uit twee delen: het noordelijke en oostelijke deel van de Bypass. “We hebben bewust gekozen voor aparte teams”, legt Pieter uit. “Maar we zorgen wel voor maximale kennisoverdracht.” De ervaringen uit het noordelijke deel worden systematisch doorgegeven aan het team van de oostelijke Bypass. “Kennisoverdracht is cruciaal”, zegt Wouter. “We leren elke dag bij. Over technieken, over samenwerking, over projectmanagement. Die lessen moet je koesteren en doorgeven.” 

Cruciale schakel

De Bypass is onderdeel van een groter geheel. Hij effent letterlijk en figuurlijk het pad voor de andere grote Oosterweelwerken. De Bypass wordt de omleidingsweg tijdens de afbraak van het viaduct van Merksem en de bouw van de nieuwe, verdiepte Ring. Sommige deelprojecten kunnen pas starten als de Bypass klaar is voor verkeer. Intussen zijn de voorbereidende werken wel al volop aan de gang.

Tijdens structureel raakvlakoverleg stemmen de projectteams hun werken op elkaar af. Zowel op niveau van het ontwerp als de uitvoering. “We overleggen wekelijks met de projectmanagers van alle deelprojecten om de coördinatie te verzekeren”, vertelt Pieter. “Die continue afstemming is essentieel om dit soort grote infrastructuurwerken succesvol te realiseren.”

Tijdelijk ≠ klein

Tijdelijk is het project wel, kleinschalig absoluut niet. De cijfers spreken voor zich: 47.000 m³ beton, 8,8 miljoen kilo wapeningsstaal en een team van 250 mensen voor de Bypass. Dat maakt de Bypass op zichzelf al een van de grootste infrastructuurprojecten in Vlaanderen. 

Bovendien bouwen we nu al definitieve structuren voor de hoofdwerken. “We plaatsten bijvoorbeeld diepwanden die later deel gaan uitmaken van de permanente tunnelstructuren”, legt Pieter uit. Dat vraagt niet alleen een perfecte planning, maar ook een vooruitziende blik. “Alles wat we nu doen, moet naadloos aansluiten op de hoofdwerken van morgen."

Blik vooruit

Eind oktober 2025 moet het noordelijke deel van de Bypass in rijrichting Nederland klaar zijn voor verkeer. Maar het echte succes reikt verder. Het project bewijst dat innovatieve contractvormen en échte samenwerking de toekomst zijn van grote infrastructuurwerken. “We zijn pioniers”, besluit Wouter. “Wat we hier leren, zal de hele Belgische bouwsector vooruit helpen.”

Meer informatie over de Bypass lees je op deze pagina.