Algemeen

Het hele tunnelproject kan enkel betaald worden als er ook tol geheven wordt. De onderzoeken lopen nog om te bepalen hoeveel er in de Kennedytunnel, de Oosterweeltunnel en de Liefkenshoektunnel betaald zal moeten worden. Belangrijk is dat het verkeer en zeker het vrachtverkeer naar de juiste tunnel wordt geleid. Hoe verder die tunnel van de stad ligt, hoe goedkoper hij moet zijn om erdoor te rijden.

Lees Waarom er een gedifferentieerde tolheffing zal worden toegepast om het verkeer te sturen

Volgens de huidige planning zijn de werken aan de ganse Oosterweelverbinding afgerond in 2030. Enkele jaren geleden was er sprake van 2025 als einddatum. Vanwaar dit verschil?

Uitbreiding van het project zorgt voor wijziging in timing

Tot 2017 gingen we nog uit van 2025 als einddatum voor alle Oosterweelwerken. Het project dat toen op de ontwerptafel lag, lijkt echter in de verste verte niet meer op het project waarvoor we vandaag een vergunning zullen indienen. Wat is er sinds 2017 gebeurd?

Op 15 maart 2017 sloot de Vlaamse Regering samen met stad Antwerpen en de burgerbewegingen het Toekomstverbond. Burgerbewegingen en Lantis gingen toen samen aan de tekentafel zitten om de overkapping van de Antwerpse Ring aan het ontwerp toe te voegen. Ook andere projecten die de leefbaarheid in de omgeving van de Ring moeten verbeteren, werden aan het project toegevoegd. In totaal werden er 18 leefbaarheidsprojecten geselecteerd waarvan er 11 vallen binnen het projectgebied van de Oosterweelverbinding.
Door deze beslissing is de scope van het Oosterweelproject volledig gewijzigd. Wij hebben de 11 leefbaarheidsprojecten die binnen ons projectgebied vallen opgenomen in onze plannen en zullen deze tegelijk met of onmiddellijk aansluitend op de werken aan de Oosterweelverbinding realiseren.

Een stevige uitbreiding van het aantal werven dus, waardoor ook de kostprijs toenam en de timing wijzigde. Zo gaan we er volgens onze huidige planning van uit dat deze werken klaar zullen zijn in 2030.

En de Oosterweelwerken op Linkeroever en in Zwijndrecht dan?

We plannen het project af te ronden tegen 2025. Dan zal ook de nieuwe infrastructuur in gebruik worden genomen.

Lantis is een onderdeel van het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) van de Vlaamse Overheid. Net zoals de andere instanties van de Vlaamse Overheid zijn onze uitgaven – waaronder de bouw van de Oosterweelverbinding – dan ook integraal onderdeel van de Vlaamse begroting. Van de eerste tot de laatste euro.

De Oosterweelverbinding zelf is een investering die wordt gefinancierd met leningen van de Vlaamse Overheid. Omdat Lantis die leningen volledig zal terugbetalen mits toekomstige tolheffingen, worden de Oosterweelwerken niet mee opgenomen in de uiteindelijke beoordeling van het begrotingssaldo (of de begrotingsdoelstelling).

De hinderpremie van VLAIO is een financiële ondersteuning voor ondernemingen om vindingrijk te werk te gaan bij werken voor hun deur. Zo kan je jouw klanten informeren en blijven bedienen tijdens deze periode.

Wat zijn de vereisten? De hinderpremie is er voor kleine ondernemingen met maximum 9 werknemers. Jouw zaak moet daarenboven vaste openingstijden hebben. Deze premie richt zich voornamelijk op de detailhandel (‘winkeliers’), de horeca en ondernemingen waarbij ter plaatse een persoonlijk en direct klantencontact is. 

De premie bedraagt €2.000 en kan maximaal één keer per jaar worden aangevraagd per periode van hinder.

Voor meer informatie en alle voorwaarden, surf naar vlaio.be/hinderpremie. 

De Oosterweelverbinding heeft een positieve impact op de luchtkwaliteit in Antwerpen. Vlotter verkeer op een rondgemaakte Ring, minder sluipverkeer in de woonwijken en de overkapping van de noordelijke Ring betekent immers minder luchtverontreiniging voor de brede omgeving. Honderdduizenden Antwerpenaren zullen gezondere lucht kunnen inademen.

In het najaar van 2022 zette de Vlaamse Regering het licht op groen voor een maximale overkapping van de noordelijke Ring. Sommige delen van de Ring kunnen echter omwille van tunnelveiligheid niet dicht gewerkt worden. Ter hoogte van het Ringpark Lobroekdok blijft bijvoorbeeld een opening noodzakelijk.

Uit de voorafgaande studie de ‘Milieueffectenrapportage’ of MER, bleek dat er op bepaalde locaties aan de tunnelmonden een (beperkt) negatief effect mogelijk was op de luchtkwaliteit. Dat vraagt wat verduidelijking.

De MER-studie uit 2019 is gebaseerd op de voorspellingen die toen werden gemaakt voor het wagenpark van 2030. In tussentijd stonden het beleid rond de vergroening van het wagenpark - denk aan fiscaliteit, subsidies, bijkomende laadinfrastructuur, enz. - en technologische innovaties niet stil. De voorspellingen uit de MER van 2019 bevatten die technologische innovaties en het nieuwe beleid dus niet. Hierdoor kunnen we verwachten dat de negatieve effecten van de tunnelopeningen op de omgeving nog sterk zullen verminderen. 

Daarnaast blijken ook de bermen en schermen die we rond de tunnelmonden bouwen beter te werken dan in de MER van 2019 werd aangenomen.

In de MER werd ook uitgegaan van een situatie waarbij het Haventracé niet volledig was gerealiseerd en waarbij ook maar 50% van de Modal Shift een feit was. Wanneer beide volledig gerealiseerd zijn zorgt dit voor minder verkeer op de snelweg ten opzichte van het uitgangspunt uit de MER van 2019.

Tot slot schakelt Lantis de wetenschappelijke expertise van de Universiteit Antwerpen in om onder andere de luchtkwaliteit aan de tunnelmonden zo goed mogelijk te maken. Samen onderzoeken we het brede gamma aan oplossingen en technologieën en screenen ze op hun haalbaarheid. Niet alleen het bestaande gamma wordt onderzocht, ook maatregelen die zich vandaag nog in experimenteel stadium bevinden. 

De realiteit zal dus wel degelijk ook in de omgeving van de tunnelmonden een heel stuk beter zijn dan wat in de MER van 2019 werd voorspeld, maar desondanks blijven we uiteraard verder werken om het project nog te verbeteren waar mogelijk.

Lantis streeft er naar om de Oosterweelverbinding vanaf eind 2030 gefaseerd open te stellen. Van zodra het verkeer over de Oosterweelverbinding rijdt, kan de Bypass terug worden afgebroken en de omgeving verder worden ingericht.

De route via de Liefkenshoektunnel zit momenteel ook al aan zijn maximum capaciteit. Die tunnel tolvrij maken, zou meer verkeer aantrekken, waardoor hier een extra fileprobleem wordt gecreëerd. Het fileprobleem aan de Kennedytunnel en op de huidige Ring wordt hierdoor ook niet opgelost, omdat de Liefkenshoektunnel voor verschillende verbindingen te ver ligt. Je moet er te ver voor omrijden om een volwaardig alternatief te bieden.

Dat de Antwerpse Ring niet volledig rond is zorgt voor verschillende problemen:

• Een te beperkte capaciteit om de Schelde te kruisen.
• Een gebrek aan volwaardige alternatieven in het geval van filevorming of ongevallen.
• Weinig mogelijkheden om verkeer beter te spreiden en te sturen.
• Een moeilijk bereikbare haven en Eilandje, wat zorgt voor veel (sluip)verkeer in de woonwijken.

Dat lossen we op met de Oosterweelverbinding.

Daarnaast zorgen we ook voor:

• meer verkeersveiligheid;
• een betere doorstroming;
• minder geluidsoverlast;
• een gezondere lucht;
• een hefboom voor tientallen kilometers aan nieuwe en comfortabele fietsverbindingen, waaronder een fietstunnel onder de Schelde;
• meer ruimte voor groen en recreatie;
• een betere waterhuishouding

Lantis biedt plaatsbeschrijvingen aan voor de eerste huizenrij in de buurt van een werfzone. De bewoners van deze huizen zullen enkele weken voor aanvang van de werken in hun buurt via een bewonersbrief het aanbod krijgen om een afspraak te maken voor een plaatsbeschrijving. Deze wordt uitgevoerd door een onafhankelijk expert. De expert komt ter plaatse en zal de beschrijving uitvoeren in aanwezigheid van de eigenaar van de woonst of appartement. Het gaat hierbij om een minimalistisch verslag waarbij de vastgestelde gebreken worden beschreven. Dat verslag wordt nadien ondertekend door de bouwheer en aan de eigenaar van de woning bezorgd.

De plaatsbeschrijving is een hulpmiddel, maar is niet noodzakelijk om, in geval van schade, tot een objectieve beoordeling te komen. In geval van schade komt er sowieso een expert langs die zal oordelen of de vastgestelde schade het gevolg is van de werken die zijn uitgevoerd.

Lantis en de aannemer engageren zich om mogelijke schade zoveel als mogelijk te beperken. Dat gebeurt aan de hand van een uitgebreid monitoringsplan, waarbij de effecten van de werkzaamheden nauwlettend worden opgevolgd. Zo worden o.a. trillingsmeters geplaatst, zodat tijdig kan ingegrepen worden indien er zich problemen voordoen. Treedt er toch schade op die het gevolg is van de werken die zijn uitgevoerd, zal Lantis ervoor zorgen dat de schadelijder zo snel als mogelijk vergoed wordt.    

We doen er uiteraard alles aan om ervoor te zorgen dat er geen schade zal veroorzaakt worden aan uw eigendom. Om zettingen te vermijden monitoren we bijvoorbeeld nauwlettend de stand van het grondwater in de omgeving van de werf alsook zettingen zelf op kritische plekken. Ook andere parameters worden zorgvuldig in de gaten gehouden.

Stelt u toch schade vast aan uw huis en bent u ervan overtuigd dat deze schade het gevolg is van de werken in uw buurt, dan neemt u onmiddellijk contact op met uw verzekeringsmakelaar of Lantis via het contactformulier op de website. Op de vraag ‘wat voor melding wil je doen’ antwoordt u met ‘ik wil schade melden’. U doorloopt vervolgens de verschillende stappen in dit webformulier. Van zodra wij uw melding hebben ontvangen zal onze verzekeringsmakelaar contact met u opnemen en wordt het dossier mede door deze verzekeringsdienst verder opgevolgd.

Vandaag kost de realisatie van het Oosterweelproject, inclusief de leefbaarheidsprojecten, 7 miljard euro. Dat is veel geld. Het gaat dan ook om een groot en complex bouwproject. Er moeten nieuwe wegen, bruggen en tunnels worden gebouwd. Nergens in Vlaanderen deed men dit al eens eerder. Zelfs in Europa kijkt men met grote ogen naar de uitzonderlijke ingrepen die wij in een dichtbevolkt stedelijk gebied plannen.   

De baten, of voordelen, van de Oosterweelverbinding zijn echter ook aanzienlijk. Ten eerste zal het de verkeerscongestie verminderen, waardoor mensen sneller op hun bestemming kunnen komen en minder tijd in de file hoeven door te brengen. Dit verbetert de mobiliteit en maakt het dagelijkse leven gemakkelijker. Verder zal de verbinding de luchtkwaliteit in en rond Antwerpen verbeteren. Doordat het verkeer vlotter doorstroomt, zullen er minder files zijn en dus ook minder uitlaatgassen. Dit draagt bij aan een gezondere leefomgeving voor de bewoners. 

Economisch gezien zal de Oosterweelverbinding de connectiviteit van Antwerpen verbeteren. Bedrijven kunnen gemakkelijker goederen vervoeren en dat zal leiden tot meer economische groei en nieuwe banen. 

Om het project te financieren wordt er geld geleend van de overheid. Dit wordt volledig terugbetaald door tolheffing. Hierdoor kost het de overheid op het einde van de rit niets. Zodra de terugbetaling achter de rug is, worden de inkomsten door Vlaanderen verder geïnvesteerd in andere projecten.